کانادا بهعنوان کشوری مهاجرپذیر و چند فرهنگی، تغییرات جمعیتی فراوانی را طی سالهای آتی خواهد داشت. طبق آمار پیشبینی میشود که جمعیت کانادا تا 2073 به 63 میلیون نفر برسد. همچنین طبق مدلسازی اداره آمار کانادا و سناریوهای پیشبینی شده این سازمان برای دوره زمانی 2023 تا 2073، احتمالاً در 50 سال آینده کانادا میتواند حدود 47.1 تا 87.2 میلیون نفر جمعیت جدید را بپذیرد. توجه داشته باشید که طبق گفته اداره آمار کانادا، “این پیشبینیها طرح نیستند” و براساس روندهای اخیر تغییر جمعیت و مشورت با کارشناسان جمعیت ارائه شدهاند. همچنین این آمار 63 میلیون نفری براساس سناریوی رشد متوسط کانادا (M1) برآورد شده است.
رشد جمعیتی کانادا چگونه است؟
همانطور که گفته شد، تقریباً 21 میلیون رشد جمعیت طی 50 سال (علیرغم پیری جمعیت طبیعی) برای کانادا پیشبینی شده است. جالب است بدانید که اخیراً جمعیت کانادا درحالیکه به ۴۰ میلیون نفر رسیده بود در عرض کمتر از یک سال بهدلیل ورود مهاجرتکنندگان، به ۴۱ میلیون نفر افزایش یافت. تصور میشود که تا سال 2073 افراد مسن (65 ساله و بالاتر) در کانادا می توانند بین 21.9٪ تا 32.3٪ از کل جمعیت را تشکیل دهند. در همین راستا پیشبینی میشود که درصد کودکان 0 تا 14 ساله این کشور تا سال 2073 کاهش خواهد یافت. این اعداد و ارقام براساس مدلهای پیشبینی شده در اداره آمار کانادا، از جمله سناریوی M1 است که رقم 63 میلیون جمعیت را پیشبینی کرد. به طور کلی، با توجه به افزایش پیشرو در جمعیت سالمند و کاهش جمعیت کودکان در سراسر کشور، میانگین سنی کانادا در سال 2073 بین 42.6 تا 50.1 سال خواهد بود که این نسبت از میانگین سنی سال 2023 که 41.6 است، بیشتر قلمداد میشود.
چالش هایی در جمعیت کانادا
همانطور که در این گزارش آمده است: «نرخ باروری در سال 2022 به سطح کمسابقهای رسیده و امید به زندگی برای سه سال متوالی (از سال 2020 تا 2022) کاهش یافته است. در واقع طبق آمار کانادا، مجموعهای از عوامل از جمله پیری جمعیت، همچنین نرخ باروری پایین و کاهش امید به زندگی در تغییرات جمعیتی نقش مهمی دارند. با توجه به این فاکتورها در کانادا، نرخ رشد سالانه جمعیت تا 0.33 درصد در نیمه قرن آینده کاهش خواهد یافت یعنی از میانگین 1.12٪ در 30 سال گذشته به 0.79٪ در سال 2072/2073 میرسد (بر اساس پیشبینیهای M1).
این بدانمعنی است که برای افزایش اخیر جمعیت کانادا باید اقدامی در برابر دو روند قوی که جمعیت را کاهش می دهند (امید به زندگی کم و نرخ باروری پایین)، انجام شود. نهتنها امید به زندگی کمتر باعث کاهش جمعیت در سطوح بالاتر میشود، بلکه نرخ باروری پایین به این معنی است که کانادا نمیتواند جمعیت جدید مورد نیازش را به صورت بومی داشته باشد. بهعنوان مثال، نرخ باروری در سال 2022 در کانادا به پایینترین حد خود یعنی 1.33 تولد بهازای هر زن رسیده بود درحالیکه اصلاح کاهش جمعیت بهصورت طبیعی از طریق تولدهای بومی، مستلزم حداقل نرخ باروری 2.1 تولد برای هر زن است.
علاوهبر این، همانطور که قبلاً ذکر شد، عامل دیگری که روی جمعیت طبیعی کانادا اثر میگذارد، افزایش جمعیت سالمند است. جمعیتهای مسن در کشورهایی مانند کانادا، فشار زیادی را بر سیستمهای اجتماعی کانادا مانند سیستم مراقبتهای بهداشتی، وارد میکنند. به این دلیل که این سیستمها با قرار دادن اکثریت بار روی دوش جمعیت شاغل مثل پرداخت مالیات کلان، هزینههای افراد سالمند را کاهش میدهند. بنابراین در شرایط پیری جمعیت، هزینههای مربوط به مراقبتهای بهداشتی افزایش مییابد در حالی که تعداد نیروی جوانی که وارد بازار کار میشوند و این هزینه را جبران میکنند، کاهش خواهد یافت.
عنصر کلیدی در تعادل جمعیت
با چالشهای فوق از طریق یک استراتژی کلیدی مبارزه می شود: مهاجرت.
مهاجرت نهتنها تقریباً به رشد 100 درصدی نیروی کار کانادا کمک می کند، بلکه برای پر کردن کمبودهای نیروی کار در بخشهای حیاتی کشور بسیار مهم است و نیروی جوان مورد نیاز را برای به تعادل رسیدن جمعیت کانادا فراهم میکند. میانگین سنی جمعیت کانادا اخیراً (برای اولین بار در 65 سال گذشته) به دلیل مهاجرت کاهش یافته و از 40.9 سال به 40.6 سال رسیده است.
مهمتر از همه باید گفت که مهاجرت یک راه حل یکباره نیست. طبق آمار کانادا: «…تأثیر پذیرش تعداد بالای مهاجران در سالهای 2022 و 2023 بر کاهش میانگین سنی موقتی بوده، زیرا پیری جمعیت اجتنابناپذیر است». این در حالی است که در ماههای اخیر همچنان درباره توانایی کانادا برای پذیرش مهاجران صحبت شده و دادههای آماری کانادا نشان میدهد که اگر پویایی فعلی کشور برقرار باشد، جریان ثابت مهاجران جدید در هر سال برای اقتصاد، جمعیتشناسی و کیفیت زندگی افراد این کشور حیاتی است.
مهاجران نیز بهنوبهخود از این موضوع سود می برند بهعنوان مثال در یک جامعه چند فرهنگی و مهاجرپذیر نه تنها تازهواردان( دائم و موقت) می توانند از استاندارد زندگی بالایی بهره مند شوند، بلکه طبق دادههای آمار کانادا، تازهواردها بسته به اینکه چقدر زود به کانادا وارد شوند، تمایل دارند تا اواسط بیست سالگی از جمعیت بومی کانادایی بیشتر درآمد کسب کنند.
سخن پایانی
کانادا کشوری مهاجرپذیر و چند فرهنگی است که همهساله، جمعیت زیادی آن را بهعنوان مقصد مهاجرت انتخاب میکنند بنابراین جمعیت این کشور با سرعت زیادی افزایش مییابد. اداره آمار کانادا پیشبینی کرده است که در ۵۰ سال آینده یعنی از سال 2023 تا 2073، جمعیت کانادا از ۴۱ میلیون نفر به بالای 60 میلیون نفر میرسد و رشد 21 میلیونی خواهد داشت. از طرفی در کنار افزایش جمعیت، پیشبینی میشود که کانادا دچار پیری جمعیت و کاهش نیروی جوان در سالهای آتی میشود. این موضوع در کنار نرخ باوری و امید به زندگی پایین به چالشی برای کانادا تبدیل شده است که این چالش از طریق مهاجرت افراد جدید قابل حل بوده و مهاجرت نیروی جوان بهخوبی میتواند جمعیت کشور را تعدیل کند.
منبع: